1. e4 e5 2. Lc4 Pf6 3. d3 c6 4. Pf3 d5 5. Lb3 Ld6 6. Pbd2 0-0 7. c3 Pbd7 8. 0-0 Pc5 9. Lc2 Lg4 10. h3 Lh5 11. Te1 dxe4 12. Pxe4 Pfxe4 13. dxe4 De7 14. De2 Tad8 (zie diagram).
Toernooi van de records met vier nieuwe kampioenen
Naarmate de historie vordert, wordt de kans op unieke momenten kleiner. Alles is al een keer gebeurd, de geschiedenis herhaalt zich. Niet bij de prijsuitreiking van het lentekampioenschap van 2012. Wedstrijdleider Gerard van der Graaf en toernooicomitévoorzitter Herman Muller feliciteren vier kampioenen die in Hoorn niet eerder op de eerste plaats zijn geëindigd.
Voor Piet de Haas (kampioen in groep A) is dat niet zo vreemd, want de Heerhugowaarder doet voor de eerste keer mee. Leo Zuiver (kampioen in groep B) maakt zijn zesde Hoornse schaakvoorjaar mee en heeft de derde plaats als hoogste eindklassering. Kees Wessels (kampioen in groep C) debuteerde vier seizoenen geleden met een zesde plaats in de B-groep en Gerrit Asselman (kampioen in groep D) werd vorig jaar elfde in de D-groep.
Het zojuist afgesloten lentekampioenschap is het toernooi van de records. Naast de vier nieuwe kampioenen (nooit eerder gebeurd) is 88 een record aantal deelnemers. Rond de klok van half zes staan zo’n veertig man rondom het bord van de groep C-schakers Ron Harmsen en Reg Roodzant, die met de laatste zetten van het evenement bezig zijn. Niet eerder trok een schaakpartij in Lindendael zoveel toeschouwers. En bij de prijsuitreiking en de bekendmaking van de lucky numbers was de zaal nog nooit zo vol als op deze woensdagmiddag.
Vier uur eerder is de slotronde in de theaterzaal van het Hoornse verpleeghuis Lindendael in alle gemoedelijkheid begonnen. Gert-Jan van den Berg en Tom Neervoort krijgen van Gerard van der Graaf een presentje en op die manier bedankt de organisatie alle medewerkers van Lindendael voor hun steun en inbreng bij het welslagen van het kampioenschap. Het kadootje is het traditionele doosje met chocola. ,,Tom is een beetje aangekomen. Volgens mij is de chocola van vorig jaar niet eerlijk verdeeld’’, lacht de wedstrijdleider.
Ook comitévoorzitter Herman Muller spreekt een dankwoord uit, op de hem bekende manier. Hij waardeert het dat de ‘beste schaakliefhebbers op sportieve wijze hebben geprobeerd elkaar de das om te doen en de loef af te steken’. De spelers worden bedankt voor hun goede humeur, enthousiasme en elan en de dames achter de bar voor hun troost en begrip. Want ook verliezende schakers krijgen op charmante wijze hun bestelling.
Een jaar geleden was ‘Een wolk boven het jubileumevenement’ de kop van het verslag van de derde ronde. In 2011 kon Herbert van der Splinter zijn zevende optreden in Hoorn niet afronden, omdat hij werd getroffen door een geknapte aorta en met spoed naar het een paar honderd meter verderop gelegen Westfriesgasthuis werd gebracht. Nu, in het voorjaar van 2012, laat de zon zich – letterlijk en figuurlijk – even zien als Herbert de bijzondere gast is. Gerard: ,,Op het vorige toernooi begonnen we iedere ronde met een medische update, want wij allemaal vroegen ons af hoe het met Herbert was. Nu, kijk maar, hier staat hij.’’ De lenteveteraan van Schaakgroep Koedijk ziet er goed uit en krijgt een daverend welkomstapplaus. Hij bedankt iedereen voor het medeleven en zegt dat hij ook veel geluk heeft gehad. Met een duidelijke gongslag opent Herbert de zevende ronde.
De uitslagen van de laatste middag bezorgen penningmeester Aad Laan een extra grijs haartje. Bij de prijsuitreiking krijgen de nummers 1, 2 en 3 van elke groep hun prijs direct, maar er zijn een flink aantal gedeelde klasseringen. In groep D eindigen vier man op de gedeelde derde plaats, in groep C zelfs zes en in groep A drie. De TPR-scores bepalen de volgorde. Degenen die niet bij de eerste drie zitten, krijgen de VVV-bon toegestuurd. Niet alleen moet de schatkistbewaker van de toernooicommissie tien extra bonnen kopen, er zijn bovendien extra kosten aan postzegels.
Het bekend maken van de lucky numbers zorgt weer voor de nodige hilariteit. De zesde, zestiende en twintigste plaats – door loting bepaald – in elke groep levert een geluksprijsje op. Jaap Limmen (van de club Vredeburg) wordt eigenaar van een boekje. Gerard Kuijs, uit het iets verderop gelegen Castricum, wint een kruik Hoornse Bitter en zegt tegen zijn streekgenoot: ,,We ruilen pas als jij het boek uit hebt en ik de fles leeg.’’
Piet de Haas – Wim Nieland ½-½
Met Piet de Haas heeft het negende lenteveteranenkampioenschap in Hoorn een uitstekende winnaar gekregen. De Heerhugowaarder komt, ziet en overwint, want wie tegen achtereenvolgens William Thomson, Rob Freer, Peter Holscher, Henk Westerman, Tom Adriaanse, Arie Karreman en Wim Nieland zes punten verovert, heeft heel wat in zijn mars.
Hij begint zijn laatste partij met een punt voorsprong op Wim Nieland die overigens ook ongeslagen is. Zij zijn in groep A de enigen zonder een nul achter hun naam. Het wordt geen lange zit en dat is begrijpelijk. De witspeler (met een hoge TPR) hoeft geen risico te nemen en zwart verzekert zich met een halfje van de tweede plaats, al of niet gedeeld. Beiden bouwen een degelijke stelling op en na veertien zetten ziet die er remise-achtig uit. Het is tijd geworden om naar de schalen met salades te gaan.
1. e4 e5 2. Lc4 Pf6 3. d3 c6 4. Pf3 d5 5. Lb3 Ld6 6. Pbd2 0-0 7. c3 Pbd7 8. 0-0 Pc5 9. Lc2 Lg4 10. h3 Lh5 11. Te1 dxe4 12. Pxe4 Pfxe4 13. dxe4 De7 14. De2 Tad8 (zie diagram).
Arie Karreman – Harry Peters 1-0
Harry Peters begint en eindigt de titelstrijd met een nederlaag. Daartussen heeft hij een fraaie serie van drie overwinningen en twee halfjes neergezet. Als oud-kampioen en als een van de West-Friese toppers hoort Arie Karreman in de bovenste regionen thuis.
In een Engelse partij zijn er eerst wat verwikkelingen op de damevleugel. Met 25. f4 tast Arie de zwarte pionnenstructuur in het centrum (d4-e5; er is een open c-lijn) aan. Harry verliest ze allebei, maar heeft een paardvork op dame en toren in petto. Die levert echter niets op, omdat wit na 28. Txc8 met mat in één dreigt. De zwartspeler lost dat probleem op, maar kan dan niet verhinderen dat de KTV-routinier een sterke aanval krijgt met zijn dame en een pion op f6, terwijl zwarts koning klem staat op h8.
1. c4 Pf6 2. Pc3 e5 3. g3 c6 4. Lg2 d5 5. cxd5 cxd5 6. d3 Pc6 7. a3 d4 8. Pe4 Pxe4 9. Lxe4 Db6 10. Pf3 Ld6 11. Pd2 Le6 12. 0-0 Tc8 13. Lg2 f5 14. Da4 0-0 15. Pc4 Lxc4 16. Dxc4+ Kh8 17. Dd5 Tcd8 18. Da2 a5 19. b3 Tc8 20. Ld2 Pa7 21. a4 Pc6 22. Tac1 Lb4 23. Lxb4 Pxb4 24. Db2 Da6 25. f4 e4 26. dxe4 d3 27. exd3 Pxd3 (zie diagram) 28. Txc8 Db6+ 29. Kh1 Txc8 30. De2 Dxb3 31. exf5 h6 32. De6 Dc2 33. f6.
Jan Rot – Henk Westerman ½-½
Vorig jaar zaten ze – met dezelfde kleuren – in de vierde ronde tegenover elkaar, nu spelen Jan Rot en Henk Westerman hun slotpartij tegen elkaar. De uitslag blijft hetzelfde, maar dat is ook de enige overeenkomst. In 2011 brachten ze een schitterend eindspel voor de theorieboeken op het bord en duurde de partij 55 zetten, nu worden de handen na negentien zetten geschud.
Beiden consolideren met de remise hun positie op de ranglijst. Jan komt uit op een score van vijftig procent, Henk zit er net boven. De onderlinge verschillen in de middenmoot van groep A zijn klein (tien man op een half punt afstand) en zwart voorkomt zo een flinke tuimeling bij een nederlaag. Er worden drie lichte stukken geruild, waarna er geen aanknopingspunten zijn om naar meer dan een puntdeling te streven.
1. d4 e6 2. Lf4 Pf6 3. e3 c5 4. c3 b6 5. Pf3 Lb7 6. Pbd2 Le7 7. Ld3 cxd4 8. exd4 d6 9. 0-0 0-0 10. De2 Pc6 11. Tfe1 Dd7 12. h3 Tfe8 13. La6 Tac8 14. Lxb7 Dxb7 15. Pe4 Dd7 16. Lg5 Pxe4 17. Dxe4 d5 18. De3 h6 (zie diagram) 19. Lxe7.
Rob Freer – Martin Duinmaijer 1-0
Het verschil tussen de derde en de tiende plaats is na zes ronden een halve punt. Rob Freer en Martin Duinmaijer maken deel uit van het achtervolgingspelotonnetje van zes man op twee spelers die vlak boven hen staan.
Als wit op de twaalfde zet rokeert, heeft Martin zijn complete koningsvleugel nog niet ontwikkeld. Optisch lijkt zijn stelling weinig solide. Een ruil van de zwartveldige lopers wordt voltooid met een koningszet, waardoor zwart niet meer kan rokeren. Hij heeft ontwikkelingsachterstand en een zwakke pion op c4. Toch vecht de Bergense lenteveteraan zich knap terug in de wedstrijd en zijn vrijpion op de a-lijn ziet er aantrekkelijk uit.
Maar Rob heeft zijn drie zwaarste stukken op de f-lijn geplaatst. Als de pionnen als voorposten opschuiven, denkt zwart met een dame-met-paardruil de oplossing te hebben, maar wit offert de kwaliteit om dat plan weg te vagen. Op de open koningsvleugel heeft hij meteen grote kansen, omdat zwarts beide torens niet meedoen en de samenwerking van de Alkmaarse dame en toren optimaal is. Bovendien kan een paard in het centrum gevaarlijk bijspringen. De zwartspeler geeft een paard, waarna de partij niet meer te redden is.
1. e4 c5 2. Pf3 e6 3. c3 d5 4. e5 c4 5. b3 b5 6. a4 La6 7. axb5 Lxb5 8. Pd4 La6 9. bxc4 Lxc4 10. Lxc4 dxc4 11. Da4+ Pd7 12. 0-0 Pe7 13. La3 Pd5 14. Lxf8 Kxf8 15. f4 P7b6 16. Dc2 g6 17. Pa3 a6 18. Tf3 Dc8 19. Taf1 Dc5 20. Dc1 Kg7 21. Kh1 Pe7 22. Pac2 Pbd5 23. De1 a5 24. Df2 Thc8 25. g4 (zie diagram) Kf8 26. f5 exf5 27. gxf5 Pxf5 28. Txf5 gxf5 29. Dxf5 Pf6 30. Dxf6 Dd5+ 31. Kg1 Ke8 32. Pe3 Dd7 33. e6 De7 34. Dh8+ Df8 35. exf7+ Ke7 36. De5+ Kd7 37. Pdf5 Kc6 38. Pe7+ Kd7 39. Pxc8 Txc8 40. Db5+ Tc6 41. Pxc4 Kc7 42. Dxa5+.
Johan Plooijer – Karel Keesman 0-1
Karel Keesman heeft zich ten opzichte van vorig seizoen flink verbeterd. Hij won toen één partij, terwijl de Heerhugowaarder op deze laatste woensdagmiddag tegen Johan Plooijer voor de vierde maal het punt verovert. Voor wit komt daarmee een einde aan zijn ongeslagen status.
Ze spelen de langste partij van de zevende ronde. Wit raakt al vroeg in het middenspel een pion achter. Op de negentiende zet besluit Karel zijn dame te geven voor de twee torens. Het lukt niet om tijdens een flinke afruil nog een loper mee te pakken en hij verslikt zich zelfs met een torenzet, waardoor zwart de kwaliteit verliest. De winstkansen zijn aanzienlijk gedaald.
De zwartspeler heeft een toren met loper tegen een dame alleen, maar beide stukken werken uitstekend samen en al snel komt Johan in grote problemen. Enige tijd kan hij in het eindspel steeds nog net een vluchtveld vinden voor zijn zwaar belaagde koning. Als de Alkmaarse vorstin wat opgesloten raakt in de stelling, kan zwart zijn g-pion op de tweede rij brengen en is de stelling gewonnen.
1. Pf3 Pf6 2. d4 d5 3. c4 c6 4. cxd5 cxd5 5. Pc3 Pc6 6. a3 e6 7. Lg5 Le7 8. e3 0-0 9. Ld3 a6 10. Tc1 h6 11. Lh4 Ld7 12. 0-0 Tc8 13. De2 b5 14. b4 Te8 15. Tfd1 Dc7 16. e4 dxe4 17. Pxe4 Pxd4 18. Pxf6+ Lxf6 19. De4 (zie diagram) Dxc1 20. Txc1 Txc1+ 21. Lf1 Lc6 22. De3 Pxf3+ 23. gxf3 Tc3 24. De1 g5 25. Lg3 Tc8 26. Le5 Lxe5 27. Dxe5 Lxf3 28. h4 T3c4 29. Lxc4 Txc4 30. Df6 Tf4 31. Dd8+ Kg7 32. hxg5 Tg4+ 33. Kh2 hxg5 34. Dd6 Kg6 35. Dd3+ Le4 36. De2 Tg2+ 37. Kh3 g4+ 38. Kh4 Lf5 39. Dd2 f6 40. Dd8 Th2+ 41. Kg3 Th3+ 42. Kg2 Le4+ 43. f3 Lxf3+ 44. Kf2 Kf5 45. Dd6 Ld5 46. Dxa6 g3+ 47. Ke2 Th2+ 48. Kd3 g2 49. Db6 Th3+ 50. Ke2 Txa3 51. Dd4 Ta2+ 52. Kd3 Lc4+ 53. Kc3 Ta3+ 54. Kb2 Tb3+ 55. Kc2 Ld5 56. Db6 Txb4 57. Kc3 Tf4.
Tom Adriaanse – Dirk Mantel ½-½
Een jaar geleden begonnen Tom Adriaanse en Dirk Mantel het lentekampioenschap tegen elkaar, nu treffen ze elkaar in de laatste ronde. De MSC-speler had in hun vorige partij zwart en zegevierde en komt nu met de witte stukken beter uit de opening.
In een Siciliaan kijkt Dirk tegen een achtergebleven pion op d6 aan, maar na dameruil worden de zorgen wat minder. Op weg naar een eindspel met vier torens heeft wit een paard en zwart een loper erbij en kan de Schaaklust-routinier de kwetsbare pion verdedigen. Die wordt zelfs sterk na het slaan van wits e5-pion en geeft bescherming aan de Andijker koning op e6.
Zwart vereenvoudigt de stelling door de koningtorens te ruilen. Tom heeft ondertussen een pion meer, maar kan daar niets mee doen. Door herhaling van zetten eindigt de partij in remise, want wit moet opletten dat hij op de koningsvleugel geen pion gaat verliezen. Beiden komen uit op een score van vijftig procent.
1. e4 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. Pc3 e6 6. Le2 Lc5 7. Pb3 Lb6 8. Lf4 e5 9. Lg5 h6 10. Lxf6 Dxf6 11. Lf3 Pd4 12. Pxd4 Lxd4 13. Pd5 Dc6 14. c3 Lb6 15. 0-0 d6 16. Lg4 Ld8 17. Lxc8 Dxc8 18. Df3 0-0 19. Tad1 De6 20. Dd3 Tc8 21. b3 f5 22. exf5 Dxf5 23. Pe3 Dxd3 24. Txd3 Tc6 25. c4 g6 (zie diagram) 26. Pd5 Kf7 27. f4 Ke6 28. Te1 Lb6+ 29. Kh1 g5 30. fxe5 Lf2 31. Tf1 dxe5 32. Td2 Lc5 33. Txf8 Lxf8 34. g4 b5 35. cxb5 Tc5 36. b6 axb6 37. Pxb6 Tc1+ 38. Kg2 Lc5 39. Pc4 Tg1+ 40. Kf3 Tf1+ 41. Ke2 Tg1 42. Kf3 Tf1+ 43. Kg2 Tg1+.
Maarten de Haas – Aad Laan 1-0
Maarten de Haas evenaart zijn score van vorig jaar door in de slotronde Aad Laan te verslaan. Caïssa’s lenteveteraan is tweemaal op de derde plaats geëindigd, maar kan dit keer geen rol van betekenis spelen. Dat geldt ook voor zijn slotpartij, want Aad verliest al in de opening een centrumpion en kijkt bovendien tegen een dubbelpion op de c-lijn aan.
Wit brengt daarna alles in stelling voor een aanval door het centrum. De torens zijn verdubbeld op de open d-lijn en Maarten ziet dat de stukken van zijn opponent niet goed staan. Zo wordt de dame als tweede verdediger van een paard op d7 onder vuur genomen. Zwart probeert het stuk te redden door de Heerhugowaardse vorstin te belagen, maar verliest het na dameruil.
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 d6 4. d4 Ld7 5. 0-0 Pf6 6. Te1 Le7 7. Pc3 0-0 8. Lxc6 bxc6 9. dxe5 dxe5 10. Pxe5 Ld6 11. Pxd7 Pxd7 12. f4 De7 13. Le3 Lc5 14. Df3 f6 15. Pa4 Ld6 16. c4 Tfb8 17. b3 a5 18. Ted1 De6 19. Td3 Tf8 20. Tad1 Tad8 21. Lf2 Tfe8 22. Kf1 Le7 23. f5 (zie diagram) Pe5 24. fxe6 Pxf3.
Gerard Kuijs – Ed Stolp 1-0
Gerard Kuijs en Ed Stolp zijn op dit lentekampioenschap elkaars tegenpolen. De zwartspeler begint het evenement goed en eindigt zonder succes: drie nullen op rij. Wit daarentegen bleef in de eerste drie ronden op één halfje steken, maar komt uit op een eindtotaal van drie punten.
In de opening pakt een grote afruil verkeerd uit voor de debutant uit Limmen. Zwart denkt een ontwikkelingszet te doen, maar Gerard kan de verdediger van een paard op e4 nemen en wint dan ook het stuk. Ed gaat va banque spelen (alle pionnen op de koningsvleugel gaan naar voren), wit blijft rustig en versterkt zijn stelling door de torens op de open e-lijn te verdubbelen. Hij kan zich het teruggeven van het paard veroorloven om een vrijpion op e7 te krijgen.
1. e4 e5 2. Pf3 Pf6 3. Pxe5 d6 4. Pf3 Pxe4 5. d4 d5 6. Ld3 Ld6 7. 0-0 Lg4 8. c4 Pc6 (zie diagram) 9. cxd5 Pxd4 10. Lxe4 Pxf3+ 11. Lxf3 Lxf3 12. Dxf3 0-0 13. Pc3 Dd7 14. Te1 Tab8 15. Ld2 f5 16. Tad1 h6 17. Lc1 Tf6 18. Td3 g5 19. Tde3 Tbf8 20. Te6 Kg7 21. b3 Kh7 22. Dh5 Dg7 23. De2 Txe6 24. dxe6 Dxc3 25. Lb2 Dc5 26. e7 Te8 27. Lf6 Kg6 28. De6 Kh5 29. Df7+ Kg4 30. h3+ Kh4 31. Dxe8 Lh2+ 32. Kxh2 Dxf2 33. Da4+.
Albert Bouma – Peter Vogelenzang ½-½
Op de ranglijst na zes ronden staan ze op gelijke hoogte en in hun slotpartij doen Albert Bouma en Peter Vogelenzang ook niet voor elkaar onder.
Met een solide stelling stappen ze het middenspel in. Wit wil grip op het centrum en lijkt zwart onder druk te zetten met een aanval op twee fronten om zijn bewegingsvrijheid in te snoeren. Er zijn wat lichte stukken geruild en ook de dames doen niet meer mee, als Peter de laatste lichte stukken ruilt. In een toreneindspel heeft Albert een dubbelpion op de d-lijn, maar zijn torens staan beter dan de zwarte. Toch ziet de stelling er remise-achtig uit en beide spelers besluiten om niet het onderste uit de kan te halen.
1. Pf3 g6 2. e4 Lg7 3. d4 d6 4. Pc3 a6 5. a4 b6 6. Ld3 Lb7 7. 0-0 Pd7 8. De2 e6 9. h3 Pe7 10. Lf4 0-0 11. De3 Pc6 12. Lh6 e5 13. Lxg7 Kxg7 14. dxe5 Pdxe5 15. Pxe5 dxe5 16. f4 Dd4 17. Dxd4 exd4 18. Pd5 Tac8 19. b4 Tfe8 20. f5 Pe5 21. fxg6 fxg6 22. Tf2 Lxd5 23. exd5 Pxd3 24. cxd3 Tf8 (zie diagram).
Jan Stapel – Willem Pool 0-1
Het lentekampioenschap 2012 is niet het toernooi van Jan Stapel. De speler van SC Aartswoud heeft bij zijn vorige zes deelnames steeds goed meegedraaid met de vierde plaats in 2006 als hoogste klassering. Dit keer staat hij vanaf de tweede woensdagmiddag in de onderste regionen.
Twee jaar geleden nam hij het in de slotronde ook met wit op tegen Willem Pool en die partij werd remise, waardoor ze alletwee nog net in de top tien eindigden. Nu houden ze lang alles op het bord; met 20. axb5 wordt voor het eerst geslagen. In het middenspel wint wit een randpion en op weg naar de eerste tijdcontrole is er nog niets aan de hand. Beiden hebben een dame, toren, witveldige loper en paard en pionnen op de c- tot en met g-lijn. De zwarte dame komt via de a-lijn binnen op f1, maar na loperruil blijft de Lambertschaagse verdediging solide. Zijn laatste zet is echter direct verliezend.
1. e4 d6 2. d4 g6 3. Pc3 Lg7 4. Le3 a6 5. Dd2 b5 6. Pf3 Pd7 7. Pe2 Lb7 8. Pg3 Tc8 9. Ld3 c5 10. c3 h5 11. h3 Pgf6 12. Lg5 Db6 13. 0-0 Ph7 14. Le3 Dc7 15. a4 c4 16. Lc2 Phf6 17. d5 h4 18. Pe2 Pc5 19. Pg5 Ph5 20. axb5 axb5 21. Pd4 Lxd4 22. Lxd4 0-0 23. Pf3 e5 24. Lxc5 Dxc5 25. Pxh4 Ta8 26. Dg5 Txa1 27. Txa1 Lc8 28. Te1 b4 29. Dd2 bxc3 30. bxc3 Pf4 31. Te3 Kh7 32. Kh2 Dc7 33. Ld1 De7 34. Pf3 Kg7 35. Pg1 Th8 36. Tg3 Da7 37. De3 Da1 38. Lg4 Lxg4 39. Txg4 Df1 (zie diagram) 40. h4 Txh4+.