Geen narrenmat op elfde kampioenschap
Overal in den lande kampen we met de naweeën van het carnavalsfeest en ook de deelnemers aan het elfde lenteveteranenkampioenschap van de Noordhollandse Schaakbond ontkomen er niet aan. In zijn openingswoord vraagt toernooicomitévoorzitter Frits Bouwman zich af of het narrenmat nog zal worden gespeeld. Helaas voor hem, geen van de 41 partijen deze middag is na twee zetten afgelopen.
Op de eerste woensdag van maart is het echt lenteweer en menig schaker kijkt enigszins jaloers naar buiten, waar in de tuin van het Hoornse verpleeghuis Lindendael een mooie plek uitnodigt om daar het bord en de stukken op een tafel te plaatsen. Binnen, in de theaterzaal, begroeten Frits en wedstrijdleider Gerard van der Graaf een record aantal lenteveteranen. Liefst 88 spelers hebben zich aangemeld. Daar zitten elf debutanten bij, onder anderen vier in de hoogste van de vier groepen.
Gerard legt om die reden enkele spelregels uit. Zo is het verstandig om in het aangeboden notatieboekje meteen de naam te schrijven, want het wil nog wel eens voorkomen dat aan het einde van een verhitte strijd zo’n boekje in de speelzaal achterblijft en de eigenaar al naar huis is. ,,Dan kunnen wij dat bij de volgende ronde keurig naast het juiste bord neerleggen.’’ Verder zijn de afgelopen seizoenen de naamkaartjes ware collectors items gebleken. ,,Maar neem die alsjeblieft pas na de laatste ronde mee.’’
Hij richt zich tot de gastvrouwen, want ook in de barhoek zijn debutanten. Fonneke is er weer bij, maar Jolanda en Tiny zijn nieuw en zij doen het als opvolgsters van Riki en Sientje uitstekend. De bediening blijft van een uitstekend niveau.
Dan krijgt Frits Bouwman het woord. Hij begint met een afscheid, want Stef Goddijn maakt geen deel meer uit van het toernooicomité. ,,Je bent altijd heel trouw vanuit Purmerend naar Hoorn gekomen om als secretaris de vergaderingen bij te wonen. Als blijk van waardering voor jouw werkzaamheden hebben we een verrassing meegenomen.’’ Frits introduceert vervolgens Gerrit van der Hoff als nieuwe secretaris. Enkele minuten later zal Gerrit met een gongslag de eerste ronde openen.
De comitévoorzitter heeft een speciaal welkomstwoord voor Fred Avis. Fred schaakt al ruim veertig jaar en is in de hoogste groep een van de vier debutanten. Hij is voorzitter van Caïssa-Eenhoorn (de thuisclub) en van de Noordhollandse Schaakbond en verbaast zich er menigmaal over dat in zijn woonplaats het schaken voor jong en oud ‘als een tierelier’ draait. Zijn eigen vereniging heeft een bloeiende jeugdafdeling en op deze woensdagmiddag komt hij ogen te kort in een overvolle speelzaal met lenteveteranen. De preses kan niet alleen goed praten. Voor de fusie met De Eenhoorn behoorde hij tot de topspelers van Caïssa en bracht het in 2010 tot het veroveren van het clubkampioenschap. Fred is nu een gewaardeerde kracht in het derde bondsteam en heeft hij dit seizoen dankzij zijn invaloptreden in Caïssa-Eenhoorn 2 zijn debuut gemaakt in de landelijke competitie.
Een andere oud-clubkampioen, maar dan van ZSC-Saende, is Peter Roggeveen. Nu we toch aan het voorstellen zijn, pakken we de overige nieuwkomers in de A-groep er meteen ook bij. Peter kroonde zich tot de beste van de Zaandamse club in 1972. Hij speelt tegenwoordig eveneens in het derde bondsteam, waar de ZSC’er als kopman voor de nodige bordpunten in de eerste klasse NHSB zorgt. In Hoorn is hij debutant, maar Peter is niet onbekend met het veteranenschaken. Afgelopen najaar zat hij achter het bord bij het herfstveteranenkampioenschap in IJmuiden, waar hij in de hoogste groep op de elfde plaats beslag legde. Onder anderen door twee punten te veroveren tegen Wim Nieland, Ton de Veij en Frans Vlugt die hij in de theaterzaal van Lindendael weer ziet.
Ook Hans Leeuwerik maakt zijn eerste rit naar de Koepoortsweg. Mede door zijn deelname is schaakvereniging Castricum weer goed aanwezig in groep A. Vorig seizoen had de club geen vertegenwoordigers op topniveau, nadat in eerdere jaren Han Kemperink, Gerard Kuijs (die nu zijn rentree maakt) en Willem Pool de Castricumse eer verdedigden en in 2004 Gerrit Holsteijn en Bart Schlosser meespeelden. Hans komt uit in het eerste bondsteam, is bij Castricum wedstrijdleider en schrijft vanuit die functie veel verslagen op de website.
Henk van der Eng is de vierde debutant, maar hij heeft voor deze eerste woensdagmiddag een bye aangevraagd. Voor de veteraan van de Heemskerkse schaakvereniging Excelsior is de route naar Hoorn niet onbekend, want een klein half jaar geleden speelde hij in het eerste team de bondswedstrijd tegen Caïssa-Eenhoorn 3 (inderdaad, de ploeg van Fred Avis) en hielp met zijn remise mee aan de voor de thuisclub onverwachte 3-5 uitslag. In het begin van het seizoen behaalde hij een prima tweede plaats – en een TPR van boven de 2000 – in het BDO-toernooi in Haarlem.
De aanwezigheid van vier nieuwkomers maakt de competitie in groep A er heel interessant op. Vooral, omdat ze allevier aanwinsten zijn en niet alleen nieuwe opponenten voor de deelnemers die al jaren meedoen. Door hun deelname is het niveau in de breedte toegenomen. Vanaf 2004, het eerste jaar waarin de veteranen in Hoorn actief zijn, is het slechts eenmaal voorgekomen dat de laagstgeplaatste in de topgroep geen rating van in de 1600 heeft. Er lijken dan ook veel leuke partijen in het verschiet te liggen.
Peter Holscher – Hans Leeuwerik 1-0
De als eerste geplaatste Peter Holscher begint het kampioenschap tegen debutant Hans Leeuwerik. Een kleine twee jaar geleden zaten de twee schuin tegenover elkaar. Als kopman van Caïssa speelde Peter op 30 juni 2012 in de bekerwedstrijd tegen Castricum, met als inzet een plaats in de NHSB-finale, tegen Heleen van Arkel-de Greef en twee borden verder nam Hans Leeuwerik het op tegen het Hoornse talent Bart Voorn. Caïssa won en veroverde aan het einde van een historische zaterdagmiddag (het was, vlak voor de fusie met De Eenhoorn, de laatste officiële wedstrijd) voor het eerst in zijn 90-jarig bestaan de cup.
Beide lenteveteranen maken er een attractieve partij van. Na een vlotte 6. … f5 komen er voor de witspeler open diagonalen en daarop zet hij zijn opponent onder druk. Als van elk drie lichte stukken zijn geruild, houdt Peter met een toren op de open e-lijn het initiatief. Zwart heeft weinig speelmogelijkheden en als hij een aangevallen paard verplaatst, blijkt het tegenspel niet te kloppen en dat kost hem een stuk. Niet veel later krijgt wit de felicitaties.
1. d4 g6 2. Pf3 Lg7 3. g3 d6 4. Lg2 e5 5. 0-0 Pc6 6. c3 f5 7. Lg5 Pf6 8. dxe5 Pxe5 9. Db3 Pf7 10. Pbd2 De7 11. e4 0-0 12. exf5 Lxf5 13. Tfe1 Dd7 14. Pd4 Kh8 15. Lxf6 Lxf6 16. Pc4 Tab8 17. Pe3 Lxd4 18. cxd4 c6 19. Pxf5 Dxf5 20. Te7 (zie diagram) Pg5 21. f4 Tf7 22. Te2 Dg4 23. Tae1 Tbf8 24. fxg5 Dxd4+ 25. De3.
Maarten de Haas – Jan Brink ½-½
Jan Brink gaat als titelverdediger van start. De lenteveteraan uit Krommenie is overigens ook in 2011 kampioen geworden en geldt de komende weken weer als een van de favorieten. Dan lijkt een remise in de eerste ronde een tegenvaller, maar zo begon Jan een jaar geleden ook.
Opmerkelijk is dat in 2013 Maarten de Haas zijn laatste tegenstander was en de routinier van Het Witte Paard die partij moest winnen om de eindzege te grijpen. Dat gebeurde, waardoor Maarten in deze eerste ronde van een halve revanche kan spreken. De Heerhugowaarder is voor de vijfde keer actief in Lindendael en heeft slechts viermaal een nederlaag geleden. Drie daarvan tegen Jan Brink.
In de Pirc worden snel de dames geruild, terwijl die een jaar geleden beslissend waren in het eindspel. Wit heeft het initiatief, voorkomt de rokademogelijkheid voor zwart en staat positioneel goed. De zwarte koning blokkeert een eigen toren en wit beschikt over een sterk loperpaar. Maar zwart geeft geen krimp. Hij maakt een veld vrij voor zijn monarch, waardoor alle stukken mee kunnen doen. Kort erna kijken beiden tegen een remise-achtige stelling aan en zijn ze tevreden met remise.
1. e4 d6 2. d4 Pf6 3. Pc3 g6 4. Lg5 Lg7 5. e5 dxe5 6. dxe5 Dxd1+ 7. Txd1 Pg4 8. Pd5 Lxe5 9. Pf3 c6 10. Pxe5 cxd5 11. Lb5+ Kf8 (zie diagram) 12. Pxg4 Lxg4 13. Lh6+ Kg8 14. Txd5 Pc6 15. 0-0 f6 16. f3 Le6 17. Td2 Kf7 18. Le3 a6 19. Le2 Tac8 20. c4 Thd8 21. Tfd1 Txd2.
Peter Roggeveen – Aad Laan 1-0
Aad Laan is een van de lenteveteranen die aan alle in Hoorn gehouden kampioenschappen heeft meegedaan. Met uitzondering van 2010 is hij steeds ingedeeld in de hoogste groep. De routinier van Caïssa-Eenhoorn staat iedere keer in de onderste helft van de plaatsingslijst en dat betekent dat zijn eerste tegenstander een hogere rating heeft. Dat weerhoudt hem er niet van toch flink te scoren. Slechts twee keer, beide malen overigens tegen Henk Westerman, moest hij op de eerste woensdag een nul noteren.
Tegen Peter Roggeveen mag Aad met zwart de outsidersrol spelen en dat pakt tegen de Zaandammer niet goed uit. In een Weense partij versterkt wit zich na de lange rokade van zijn opponent op de damevleugel. Zwarts ontwikkeling heeft vertraging opgelopen, maar vooral de dubbelpion op de c-lijn blokkeert de toevoer van stukken om de defensie overeind te houden. Dat lukt niet. Twee verdedigers zijn niet opgewassen tegen vier aanvalsstukken van Peter die daarmee een mataanval kan inzetten.
1. e4 e5 2. Pc3 Pf6 3. f4 d6 4. Pf3 Pc6 5. Lb5 De7 6. 0-0 a6 7. Lxc6+ bxc6 8. d4 exd4 9. Dxd4 Lb7 10. Da4 0-0-0 11. Pd4 d5 12. e5 Pg4 13. h3 Ph6 14. Le3 Dd7 15. Pb3 Pf5 16. Lc5 Le7 17. Db4 The8 18. Lxe7 Dxe7 19. Pc5 La8 20. Da5 (zie diagram) Pe3 21. Tf3 Pc4 22. Dxa6+ Kb8 23. P3a4 Pb6 24. Tb3 f6 25. Te1 g5 26. Kh1 gxf4 27. Pxb6 cxb6 28. Txb6+.
Karel Keesman – Frans Vlugt ½-½
Karel Keesman en Frans Vlugt gaan op herhaling. Een jaar geleden speelden ze in de eerste ronde ook tegen elkaar, zij het met verwisselde kleuren. Frans, in 2004 de eerste veteranenkampioen in Hoorn, zegevierde toen.
In het Geweigerd Damegambiet ontstaat een stelling met open diagonalen en grappig is dat alle lopers redelijk vlot van het bord verdwijnen. Na negentien zetten is er nog niet gerokeerd en beschikken beiden over de dame, twee torens, een paard en zeven pionnen.
Wit rokeert lang, zwart kort en Frans zorgt voor enige druk op de koningsvleugel. De strijd speelt zich tijdelijk af op de half open e-lijn, waarop de vier torens zijn geplaatst. Zwart breekt de andere flank enigszins open en ook alle torens worden geruild. Remise komt in zicht en na herhaling van enkele zetten op het wedstrijdformulier ingevuld.
1. d4 d5 2. c4 e6 3. Pc3 Pf6 4. cxd5 exd5 5. Lg5 Le7 6. e3 c6 7. Ld3 Lg4 8. Dc2 Lh5 9. Pge2 Lg6 10. Pg3 Lxd3 11. Dxd3 h6 12. Lf4 g6 13. h4 h5 14. Lg5 Pg4 15. Lxe7 Dxe7 16. Pge2 Pa6 17. Pf4 Pc7 18. Dd2 Pe6 19. Pxe6 Dxe6 20. 0-0-0 0-0 21. Tde1 f5 22. Pe2 Dd6 23. Pf4 Tae8 24. Te2 Kh7 25. Ph3 Pf6 26. Pg5+ Kg7 27. f3 Te7 28. Ph3 Tfe8 29. The1 b6 30. Pf4 c5 31. Pd3 Pd7 32. dxc5 bxc5 33. Pf4 Pf6 34. g3 (zie diagram) d4 35. exd4 Txe2 36. Txe2 Txe2 37. Pxe2 Dd5 38. Dc3 cxd4 39. Pxd4 Dxa2 40. Dc7+ Kh6 41. Df4+ Kg7 42. Dc7+ Kh6.
Fred Avis – Dirk Mantel ½-½
Na een jaar in groep B te hebben gespeeld (en tweede is geworden) keert Dirk Mantel terug tussen de A-spelers en daar hoort de lenteveteraan van Schaaklust ook thuis. Acht keer kwam hij uit in de hoogste groep en behaalde driemaal een toptienklassering.
Fred Avis debuteert en treft een opponent waartegen hij niet vaak schaakt. De voorzitter van de Noordhollandse Schaakbond neemt regelmatig deel aan het West-Fries kampioenschap en stuit dan op twee clubgenoten van Dirk: Jaap Gorter en Piet Reus. In 2012 won Fred van eerstgenoemde en verloor hij van laatstgenoemde. De laatste bondswedstrijd van een Caïssa-team met Fred tegen een Schaaklust-achttal met Dirk dateert van 5 november 1991. Maar op het gemeentehuis van Hoorn hadden de collega’s Bas van den Berg (Caïssa) en Jaap Gorter (Schaaklust) toen al met elkaar bekokstoofd dat Fred tegen Wim Gutter moest spelen. ,,Beiden hebben een hekel aan theorie en doen maar wat.’’
Wit kiest op deze woensdagmiddag voor de Trompowsky. De zwartspeler krijgt dubbelpionnen op de c- en f-lijn, maar houdt zo wel een opmars van de Hoornse centrumpionnen tegen. Wat later volgt er enig strijdgewoel op de open d-lijn zonder dat het evenwicht verbroken wordt en na een grote afruil zijn beiden tevreden met remise.
1. d4 Pf6 2. Lg5 h6 3. Lxf6 exf6 4. c4 d5 5. Pc3 dxc4 6. e4 Pc6 7. d5 Pe5 8. f4 Pg6 9. Dd2 Ld6 10. g3 0-0 11. Lxc4 a6 12. a4 Ld7 13. Pf3 Te8 14. 0-0 c6 15. Pd4 Lb4 16. Tfe1 Tc8 17. Kh1 cxd5 18. Lxd5 Db6 19. Pc2 Ted8 20. Pe3 Pe7 21. Ted1 Le6 22. Tac1 f5 23. De2 fxe4 24. Lxe4 Txd1+ 25. Pexd1 Lc4 26. Df3 Tc7 27. Pe3 Lxc3 28. Txc3 Le6 29. Txc7 Dxc7 30. Lxb7 Dc1+ 31. Kg2 Dxb2+ (zie diagram).
Peter Duijs – Jan Rot 0-1
Peter Duijs is nieuwkomer in groep A, maar geen debutant in het lenteveteranenkampioenschap. Dat was de Langedijker vorig jaar en hij vierde zijn entree in Hoorn met de zevende plaats (vier punten) in de B-groep. Er is dit jaar vooral progressie geboekt op het Tata Steel Chess Tournament, waar de routinier van De Waagtoren vier van de acht partijen won en viermaal remise speelde. Ten opzichte van het begin van dit seizoen is zijn rating met 92 punten gestegen.
Jan Rot is de eerste topper die het tegen Peter opneemt. Aanvankelijk oogt de stelling van wit wat onsamenhangend, maar gaandeweg klopt alles beter. Een voordeel voor zwart is dat hij op een bord met veel ruimte over het loperpaar beschikt. Hij profiteert echter van te passief spel van zijn opponent op een beslissend moment. Vijf witte stukken zitten elkaar enigszins in de weg en kunnen zo geen optimale verdediging vormen tegenover de opvoerende druk van Jan. Dat kost hem een paard en een stelling die in een ruïne is veranderd.
1. e4 Pf6 2. d3 d5 3. Pd2 Pc6 4. c3 e6 5. f4 dxe4 6. dxe4 Lc5 7. Le2 0-0 8. Dc2 Pg4 9. Lxg4 Dh4+ 10. g3 Dxg4 11. Dd1 Dxd1+ 12. Kxd1 b5 13. b4 Lb6 14. a3 Lb7 15. Pgf3 Tfd8 16. Kc2 Pe7 17. Te1 c5 18. bxc5 Lxc5 19. Pb3 Lb6 20. Pfd4 Tac8 21. Kb2 a6 (zie diagram) 22. Pc2 Td3 23. Ld2 a5 24. Tad1 Tcd8 25. Kc1 Pc6 26. Te2 b4 27. axb4 axb4 28. Pxb4 Pxb4 29. cxb4 Txb3.
Ton de Veij – William Thomson ½-½
Ton de Veij en William Thomson beginnen, waar ze een jaar geleden zijn geëindigd: met een partij tegen elkaar.
De Purmerendse lenteveteraan zegevierde toen als witspeler en rondde zijn debuutoptreden in Hoorn af met de vierde plaats.
In 2013 liet Ton zijn damepaard flink galopperen, nu blijven haar activiteiten beperkt tot vier zetten in de hele partij. Wit heeft het initiatief. Na dameruil en een ruil van enkele lichte stukken is de witveldige loper van William in het nadeel ten opzichte van die van zijn opponent, omdat alle Heerhugowaardse pionnen ook op de witte velden staan. Toch kan zwart het evenwicht in de stelling redelijk handhaven. Hij houdt Ton enige tijd bezig op de half open h-lijn, maar als daar het een en ander wordt geruild lijkt de zwartspeler positioneel iets slechter (achtergebleven pion, minder actieve loper) te staan. Op de veertigste zet wordt desondanks de vrede getekend.
1. Pc3 c5 2. Pf3 Pc6 3. d4 cxd4 4. Pxd4 Pf6 5. e4 a6 6. Le2 e6 7. 0-0 Le7 8. Le3 0-0 9. f4 d5 10. e5 Pxd4 11. Lxd4 Pd7 12. Lg4 Lc5 13. Lxc5 Pxc5 14. Dd4 Db6 15. Tad1 Pd7 16. Pe2 Dxd4+ 17. Pxd4 Te8 18. Tde1 g6 19. h4 h5 20. Lh3 Kg7 21. Tf2 Pc5 22. g4 hxg4 23. Lxg4 Th8 24. Th2 Ld7 25. Te3 Th6 26. Tc3 Tc8 27. Tch3 Tch8 28. Kf2 f5 29. Le2 b5 30. Ke3 Pe4 31. Pf3 Kf8 32. Kd4 Ke7 33. Ld3 Tc8 34. b3 Pc3 35. a3 a5 36. h5 gxh5 37. Txh5 Txh5 38. Txh5 Pe4 39. Th7+ Kd8 40. Th8+ (zie diagram).
Tom Adriaanse – Henk Westerman 0-1
Voor het derde seizoen op rij ontmoet Tom Adriaanse als witspeler Henk Westerman redelijk vroeg in het kampioenschap. In 2011 gebeurde dat in de tweede ronde, vorig jaar in de eerste en in beide partijen werd het punt gedeeld.
Nu krijgt de Helders-Schoorlse strijd wel een winnaar. De Tarrasch-verdediging van het Frans verschijnt op het bord. De eerste schermutselingen spelen zich af op de damevleugel. Wit heeft voor zijn stukken iets meer ruimte. Na een ruil van een toren en twee lichte stukken van elk behoudt zwart de controle. Dat lukt Tom niet na 29. … Pg5, waarmee hij Henk de kans biedt een ijzersterk paard op d4 – dat naar veld e2 knipoogt – te plaatsen. Er volgen te veel geforceerde zetten voor wit, waardoor het verband uit zijn stelling raakt. Hij verliest een pion en staakt de strijd, als ook een loper verloren zal gaan.
1. e4 e6 2. d4 d5 3. Pd2 Pc6 4. Pgf3 Pf6 5. e5 Pd7 6. c3 Le7 7. Ld3 b6 8. 0-0 a5 9. Lb5 Pcb8 10. Da4 La6 11. Pe1 0-0 12. f4 c5 13. Pdf3 cxd4 14. cxd4 Ta7 15. Pd3 Tc7 16. Ld2 Lxb5 17. Dxb5 Pc6 18. Tac1 Pa7 19. Da4 Pb8 20. Txc7 Dxc7 21. Tc1 Db7 22. Db3 Pbc6 23. Pc5 Lxc5 24. dxc5 b5 25. Le3 Tb8 26. f5 b4 27. f6 g6 28. Lf4 Pb5 (zie diagram) 29. Pg5 Pbd4 30. Dh3 h5 31. Dd3 Db5 32. Dxb5 Txb5 33. Kf2 b3 34. a3 Pc2 35. Le3 Pxe5 36. Td1 Pg4+.
Albert Bouma – Peter Vogelenzang ½-½
Na een jaar afwezigheid zijn Albert Bouma en Peter Vogelenzang weer van de partij en alsof het zo is geregeld, zitten ze in de eerste ronde tegenover elkaar op precies dezelfde wijze als in 2012 in de slotronde. De uitslag verandert eveneens niet.
De routinier van Oppositie kiest voor de Réti-opening. Zwart zet daar een goede opstelling tegenover. Hij sluit de zwarte diagonaal a1-h8 voor Alberts loper op b2, al staat in de andere hoek van het bord (op h7) een Medemblikker loper buitenspel. Die wordt wat later nog wel geruild, maar dan zit er niet veel muziek meer in de stelling en is remise een logisch resultaat.
1. Pf3 d5 2. g3 c6 3. Lg2 Pf6 4. 0-0 h6 5. d3 Lf5 6. Pbd2 e6 7. De1 Le7 8. e4 Lh7 9. De2 dxe4 10. dxe4 0-0 11. b3 Pbd7 12. Lb2 Te8 13. Tfd1 Dc7 14. c4 e5 15. Ph4 Lc5 16. Pf5 Db6 17. Pf1 Tad8 18. Td3 Lg6 19. Tad1 Lh5 20. Lf3 Lxf3 21. Dxf3 Dc7 22. P1e3 (zie diagram).
Gerard Kuijs – Wim Nieland 0-1
De laatste jaren zijn Gerard Kuijs en Wim Nieland trouwe deelnemers van het herfstveteranenkampioenschap. In IJmuiden speelden ze in 2012 tegen elkaar en Wim, met wit, zegevierde toen. Ook de weg naar Hoorn is niet onbekend voor beiden, maar Gerard heeft verschillende keren in de B-groep geschaakt en daarom treffen ze elkaar nu voor de eerste maal in Lindendael.
Aanvankelijk gaat de strijd gelijk op. In het middenspel haalt wit echter een aanvallend loperpaar terug, waardoor al zijn stukken op de eerste, tweede en derde rij staan gegroepeerd. Met de opkomende g- en h-pion als voorposten komen ze in de knel te zitten. Gerard verliest zijn zwartveldige loper, waarmee tevens de verdediging zwaar wordt aangetast. Door de sterke posities van zwarts loper op a7 en een toren op h8 heeft Wim snel een winnend eindspel binnen bereik.
1. e4 e5 2. Pf3 Pc6 3. Lb5 f5 4. d3 fxe4 5. dxe4 Pf6 6. De2 Lc5 7. c3 d6 8. Lg5 h6 9. Lh4 Le6 10. Pbd2 0-0 11. 0-0 De8 12. a4 a5 13. Tad1 Df7 14. Kh1 Pe7 15. Pe1 c6 16. Ld3 g5 17. Lg3 Pg6 18. Pc2 h5 19. f3 h4 20. b4 La7 21. Lc4 hxg3 22. Lxe6 Dxe6 23. hxg3 Kg7 24. Pe3 Ph5 25. Kh2 Th8 26. Dc4 Dxc4 27. Pdxc4 d5 28. Pf5+ Kf6 29. Pce3 Pg7+ (zie diagram).